روز دوشنبهای که گذشت، سی امین سالگرد آغاز عملیات طوفان صحرا در سال 1991 میلادی در منطقه خاورمیانه بین ائتلاف بینالمللی به رهبری آمریکا بر علیه عراق بعثی به رهبری صدام حسین بود که در آن زمان کشور کویت را اشغال کرده بود.
سطح فناوریهای به کار رفته در آن عملیات، طوفان صحرا را به نوعی تبدیل به اولین جنگ با نشانههایی از نبردهای مدرن در عصر جدید بدل کرد.
از موشک های کروز تا پرندههای پنهانکار همگی به صورت علنی و کلی برای اولین بار در این جنگ وارد میدان شدند.
برخی از کارشناسان چینی اثر این جنگ و مطالعات صورت گرفته بر روی نتایج آن بر روی ذهن فرماندهان نظامی چینی را مثل انفجار یک بمب اتمی از نظر روانی تلقی کردند.
چینیها که هنوز به فکر تاکتیکهای رزمی بر پایه حملات پر حجم پیاده نظام و استراتژیهای نظامی شوروی سابق در دهههای 1950 و 1960 میلادی بودند، به سختی باور میکردند که ائتلاف غربی صرفا از طریق قدرت هوایی عمده کار را انجام داده و بتواند ارتش عراق را نابود کند.
در آن زمان بخش زیادی از ارتش عراق تشکیل شده از نیروهای حاضر در جنگ طولانی با ایران بودند و بخشی از تجهیزات آنها نیز ساخت چین بود.
بسیاری از فرماندهان نظامی چین اعتقاد داشتند که اگر در آن زمان غرب به چین نیز حمله میکرد، نتیجه آنچنان تفاوت خاصی با نتیجه حمله عراق نداشت.
این حادثه با فروپاشی شوروی سابق همزمان شد و در عین حال مسئله کشتار میدان “تیان آن من” باعث کاهش سطح روایط غرب با چین شده بود و نبود شوروی باعث شد تا چینیها افزایش فشار را بر روی خود حس کنند.
در این جا چین با علم به قدرت پایین نظامی خود استراتژی متفاوتی را پیش گرفت. از یک طرف با تکیه بر دیپلماسی سعی در کاهش تنشها کرد و از طرف دیگر به دنبال رشد اقتصادی رفت.
با افزایش سطح درآمدهای این کشور روند حرفهای سازی و توسعه نیروهای مسلح چین بر پایه فناوریهای پیشرفته و با نگاه به ارتش آمریکا آغاز شد.
چینیها به سرعت به سمت مطالعه و ترجمه گزارشهای موجود در خصوص ارتش آمریکا و عملکرد آنها رفتند و سعی کردند تا همین تغییرات را در ارتش خود ایجاد کنند.
در سال 1991 میلادی پیشرفتهترین جنگندههای چینی J-7 و J-8 بودند که با کپیبرداری از مدلهای شرقی و غربی توسعه پیدا کرده و البته چالش خاصی برای جنگندههای غربی به حساب نمیآمدند.
از طرف دیگر در جریان عملیات طوفان صحرا آمریکا با ترکیبی از هواپیماهای پنهاکار، موشکهای کروز، هواپیماهای جاسوسی و جمعآوری اطلاعات رادار پرنده و جنگندههای نسل چهارم مثل اف 14، اف 15، اف 16 و اف 18 به میدان آمد و توانست ارتش عراق مجهز به جنگندههایی مثل میگ 25، میگ 29 و میراژ اف 1 را به راحتی شکست دهد.
چینیها در دهه 1990 میلادی در دو مورد، افزایش تنش با تایوان داشتند که در هر دو مورد با نزدیک شدن ناوهای هواپیمابر آمریکا ناچار به عقب نشینی شدند. همین مسئله باعث ایجاد این تفکر شد که چین حتی در برخی از مسائل فنی نظامی از همسایه کوچکی مثل تایوان نیز عقب افتاده است.
چینیها به سرعت به سمت کاهش حجم نیروی انسانی رفته و در عین حال با افزایش مداوم بودجه نیروهای مسلح از سال 1999 میلادی به این طرف در نهایت بعد از آمریکا تبدیل به دومین کشور با بیشترین بودجه نظامی در جهان شدند.
بودجه چین برای سال 2020 میلادی به رقم 178 میلیارد و 600 میلیون دلار در بخش نظامی رسید.
چین در حال حاضر تنها کشور به غیر از آمریکا با جنگنده نسل 5 عملیاتی است و در عین حال در حوزههایی مثل موشکهای بالستیک کوتاه و میان برد بالستیک و کروز و همچنین تناژ کشتیسازی در حال پیشی گرفتن از آمریکا است.
چین اخیرا اعلام کرده که مکانیزه کردن ارتش خود را تکمیل کرده است.
چینیها همچنین در حوزه سلاحهای هایپرسونیک نیز پیشرفتهای خوبی داشتهاند و به عملیاتی کردن حداقل یک مدل از این موشکها رسیدهاند.
نیروی هوایی این کشور دارای حدود 2500 فروند هواپیما است که حدود 2000 فروند آن از نوع جنگی و بیشتر آنها از نسل 3 و 4 هستند.
در یک نگاه کلی آنچه امروز چین به آن رسیده، تا حد زیادی نتیجه مطالعه و بررسی عملیات طوفان صحرا در سه دهه پیش است که به طور کلی ذهنیت فرماندهان نظامی این کشو را تغییر داده و آنها را به سمت یک برنامه سنگین مدرنسازی پیش برد.
در حال حاضر نیز در بسیاری از بخشها تجهیزات چینی هنوز از نظر کیفی به خوبی تجهیزات آمریکایی نیست، اما مشخصا فاصله تکنولوژی بسیار زیاد موجود در سال 1991 دیگر وجود ندارد و چین به مرحلهای رسیده است که آمریکا آن را یک تهدید استراتژیک به حساب میآورد.