بر اساس گزارش جدید اندیشکده بنیاد کارنگی، همکاری‌های رو به رشد علم و فناوری بین عربستان سعودی و چین بر اساس «اولویت‌های ریاض» انجام می‌شود.
این اندیشکده مستقر در واشنگتن در گزارشی اعلام کرد: همکاری عربستان سعودی با چین در زمینه نوآوری‌های فناوری و علمی در حال افزایش است و این اولویت‌های سعودی هستند که روابط را هدایت می‌کنند.
در این گزارش آمده است که چین و عربستان سعودی – ثروتمندترین کشورهای خلیج فارس و شریک استراتژیک بلندمدت ایالات متحده – در سال‌های اخیر به طور فزاینده‌ای در زمینه فناوری با هم کار کرده‌اند، زیرا پکن جاه طلبی‌های جهانی خود را در رقابت با واشنگتن به سمت خاورمیانه هدایت کرده است.
این جاه‌طلبی‌ها باعث شد که پکن در ماه مارس میانجی‌گری بین عربستان سعودی و ایران را برای بازگرداندن روابط، هفت سال پس از قطع آن، انجام دهد. این توافق پس از سفر شی جین پینگ رئیس جمهور چین به عربستان سعودی و امضای بیش از 30 قرارداد از جمله سرمایه گذاری در زمینه فناوری، اعلام شد.
اما به گفته این اندیشکده، افزایش همکاری‌های فناوری بین دو کشور ناشی از تلاش عربستان سعودی برای تقویت بخش فناوری خود است و چین به عنوان بازیگری برای عربستان سعودی به منظور تحقق اولویت‌های ملی عمل کرده است.
این گزارش با اشاره به پروژه چشم انداز 2030 این کشور که در سال 2016 برای تنوع بخشیدن به اقتصاد متکی به نفت راه اندازی شد، می‌نویسد: عربستان سعودی مدت‌هاست که به دنبال این بوده تا خود را به عنوان یک رهبر علمی در سطح جهان مطرح کند، زیرا از طریق نفت ثروت زیادی اندوخته است.
بر اساس داده‌های یونسکو، تولید ناخالص داخلی عربستان که در سال 2020 به تحقیق و توسعه اختصاص یافته بود، بیش از 8 برابر اندازه دو دهه پیش آن بوده است.
از زمان اولین سفر دولتی شی جین‌پینگ به عربستان سعودی در سال 2016 و به دنبال آن سفر محمد بن سلمان ولیعهد سعودی به چین، کمیته هماهنگی برای تسریع و گسترش مبادلات فناوری بین دو کشور تشکیل شده است. همچنین عربستان سعودی توافقنامه‌ای را با برنامه‌ریز ارشد اقتصادی چین برای تقویت مشارکت در فناوری امضا کرده است.
چارچوب شراکت رسمی بین دو کشور همچنین راه را برای شرکت‌های خصوصی چینی برای ورود به بازار عربستان سعودی هموار کرده که باعث شده است هواوی به یک بازیگر اصلی در شبکه‌های 5G این کشور تبدیل شود.
در این گزارش آمده است که همکاری‌های دو کشور حول محور محلی سازی متمرکز شده است، این شامل انتقال فناوری است که به نفع مردم محلی است و شرکت‌های چینی ملزم به استخدام درصد مشخصی از اتباع سعودی هستند.
نشانه‌هایی از رشد در میزان سرمایه‌گذاری در علم و فناوری بین دو کشور وجود دارد، اما این سرمایه‌گذاری توسط صندوق سرمایه‌گذاری عمومی عربستان سعودی (PIF) یکی از بزرگ‌ترین صندوق‌های ثروت دولتی در جهان، هدایت می‌شود.
علیرغم روابط رو به رشد با چین، نخبگان سعودی تمایل زیادی به همکاری با غرب در زمینه علم و فناوری نیز دارند، بطوریکه بیش از 60 درصد از همکاری‌های بین‌المللی در موسسات دانشگاهی عربستان سعودی با موسسات غربی بوده است.
بر اساس گزارش کارنگی، برنامه شهر علم و فناوری پادشاه عبدالعزیز برای رهبران فناوری، که هدف آن تقویت مشارکت با سایر مؤسسات برتر در سراسر جهان است، شامل هیچ دانشگاه چینی نمی‌شود. این گزارش همچنین می‌گوید با اینکه چند هزار دانشجوی سعودی در دهه گذشته از طریق برنامه‌های دولتی برای تحصیل علم به چین رفته بودند، اما اکثر دانشمندان سعودی در غرب آموزش دیده‌اند.
منبع: scmp