به گفته محققان، یافته‌ها می‌تواند منجر به درمان‌های جدیدی برای اختلالات مربوط به ناقل دوپامین و اعتیاد به مواد مخدر مانند کوکائین شود.
به گزارش ساوت چاینا مورنینگ پست، تیمی در آکادمی علوم چین می‌گویند که ترکیبات ناقل دوپامین انسانی و اینکه چگونه می‌تواند باعث تجمع بیش از حد “هورمون احساس خوب” در مغز شود را کشف کرده‌اند.
دانشمندان تصاویری از ناقل دوپامین – پروتئینی به نام DAT – به سه شکل مختلف برای مطالعه به دست آوردند. این کار با استفاده از یک تکنیک تصویربرداری پیشرفته به نام میکروسکوپ الکترونی برودتی انجام شد.
این تیم در مقاله‌ای که در یکی از معتبرترین مجله‌‌ها منتشر شد، نوشت: «این مطالعه چارچوبی برای درک عملکرد ناقل دوپامین انسانی و توسعه مداخلات درمانی برای اختلالات مربوط به ناقل دوپامین و اعتیاد به کوکائین ایجاد می‌کند.»
دوپامین انتقال دهنده عصبی در مغز می‌باشد که مربوط به سرخوشی است و در عملکرد حرکتی، حافظه، یادگیری و پاداش نقش دارد. دوپامین یک ترکیب آلی از خانواده کاتکولامین‌ها و فنتیل‌آمین‌ها است که نقش حیاتی در بدن و مغز دارد. و این ماده از پیش‌سازهایش در مغز و کلیه سنتز می‌شود و در بدن بیشتر گیاهان و جانوران سنتز می‌شود. دوپامین در مغز نقش ناقل عصبی و در خون نقش هورمونی دارد، دوپامین به صورت عمده در وزیکول‌های نورون یاخته عصبی‌های دوپامینرژیک و همچنین در غدد «آدرنال» ذخیره می‌شود.
نقش سیستم‌های گیرنده دوپامین بشدت در بیماری اختلال کمبود توجه و بیش فعالی تأثیر گذار است. داروهایی که برای درمان این بیماری مورد استفاده قرار می‌گیرند با افزایش دوپامین و نوراپینفرین علائم این بیماری را کاهش می‌دهند.
از آنجایی که دوپامین یک انتقال‌دهنده عصبی مهم است که به ایجاد انگیزه و تنظیم پاسخ عاطفی به محرک‌ها کمک می‌کند، مقدار زیاد یا خیلی کم آن می‌تواند علائم برخی از اختلالات سلامت روان را ایجاد یا بدتر کند. اگر این ماده بیش از مقدار نرمال باشد منجر به بیماری‌های روانی جدی مانند مانیا یا اسکیزوفرنی شود. برعکس، کمبود دوپامین می‌تواند علائم افسردگی را ایجاد کند. همچنین ارتباطی بین سطح دوپامین و «سندرم نقص توجه» وجود دارد، اگرچه تحقیقات بیشتری برای تعیین این ارتباط هنوز در حال انجام است.
کوکائین و آمفتامین‌ها جذب مجدد دوپامین را مهار می‌کنند. کوکائین یک مسدودکننده ناقل دوپامین است که به طور رقابتی جذب دوپامین را برای افزایش حضور این ماده مهار می‌کند. آمفتامین غلظت این انتقال‌دهنده عصبی را در شکاف سیناپسی، اما با مکانیسم متفاوت افزایش می‌دهد. آمفتامین‌ها از نظر ساختاری شبیه به دوپامین هستند و بنابراین می‌توانند از طریق انتقال‌دهنده‌های آن وارد نورون پیش‌سیناپسی شوند. آمفتامین‌ها با ورود خود، مولکول‌های دوپامین را از وزیکول‌های ذخیره‌ای خارج می‌کنند. هر دو با افزایش حضور دوپامین منجر به افزایش احساسات لذت‌بخش و اعتیاد می‌شوند.
در این تحقیق دانشمندان ساختار انتقال دهنده دوپامین انسانی را در یک مجتمع سه جانبه با بازدارنده رقابتی و آنالوگ کوکائین تعیین کردند و با استفاده از این ترکیبات می‌توانند در بالابردن احساس سرخوشی موثر باشند و منجر به درمان‌های جدیدی برای اختلالات مربوط به ناقل دوپامین و اعتیاد به مواد مخدر مانند کوکائین شود.
منبع: scmp