دولت ترامپ برنامه خود را برای اطمینان از تداوم تسلط بر چین که شامل تقویت هند به عنوان یک رقیب چین است، از طبقهبندی خارج کرد.
رابرت اوبراین، مشاور امنیت ملی دولت آمریکا روز سهشنبه از انتشار این سند با عنوان چارچوب استراتژیک ایالات متحده برای هند و اقیانوس آرام United States Strategic Framework for the Indo-Pacific خبر داد. این سند که توسط دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا در فوریه 2018 تأیید شده برنامه کلان اقدامات ایالات متحده در سه سال گذشته را ارائه میدهد که شامل تعهد ایالات متحده به آزاد نگه داشتن منطقه هند و اقیانوس آرام است.
اوبراین در بیانیه خود گفت: پکن به طور فزایندهای ملتهای هند و اقیانوس آرام را تحت فشار قرار میدهد تا آزادی و حاکمیت خود را به سرنوشت مشترکی که توسط حزب کمونیست چین تنظیم شده است، تسلیم کنند. رویکرد ایالات متحده متفاوت است. ما تلاش میکنیم اطمینان حاصل کنیم که متحدان و شرکای ما – همه کسانی که ارزشها و آرزوهای هند و اقیانوس آرام آزاد را دارند – میتوانند حاکمیت خود را حفظ و محافظت کنند.
این سند، چشمانداز منطقهای را ترسیم میکند که کره شمالی دیگر تهدیدی برای آن ایجاد نمیکند، هند در آسیای جنوبی سلطه دارد و ایالات متحده با شرکای سراسر جهان برای مقابله با فعالیتهای چین در تضعیف حاکمیت سایر کشورها، همکاری میکند. این سند هشدار میدهد که تسلط چین بر فناوریهای پیشرفته مانند هوش مصنوعی، جوامع آزاد را با چالشهای اساسی مواجه خواهد کرد.
جائو لیجیان Zhao Lijian سخنگوی وزارت امور خارجه چین در واکنش به این سند گفت که این گزارش تئوری تهدید چین را بسیار هیجانزده کرده است و نشان میدهد که ایالات متحده خلاف تعهد خود در مورد مسئله تایوان بوده است.
وی افزود: این مطالب تنها انگیزههای بدخواهانه ایالات متحده برای مهار چین و خرابکاری در صلح و ثبات منطقهای را نشان میدهد. ما باید اطمینان حاصل کنیم که آسیا و اقیانوسیه مکانی برای تقویت همکاریهای سودمند دوجانبه برای چین و ایالات متحده است. این منطقه نباید به عرصهای تبدیل شود که یک بازی با جمع صفر در آن برگزار شود.
اقدامات دولت ترامپ برای مقابله با چین در آسیا تا حد زیادی از حمایت دو حزب آمریکا برخوردار بوده است. مقامات دولت نوظهور بایدن در مورد لزوم همکاری بیشتر با متحدان و شرکای ضد چین بهویژه در تقویت روابط امنیتی با استرالیا، ژاپن و هند صحبت کردهاند که این نیز بخشی اساسی از این استراتژی را تشکیل میدهد.
روری مدکالف، استاد و رئیس کالج امنیت ملی در دانشگاه ملی استرالیا، گفت که این سند نشان میدهد سیاست ایالات متحده در آسیا با تلاش برای تقویت متحدان و مقابله با چین صورت گرفته است؛ اما وی خاطرنشان کرد که این استراتژی چنان بلندپروازانه است که تقریباً شکست اهداف آن در مورد مسائلی از جمله خلع سلاح کره شمالی، تحقق تسلط آمریکا بر منطقه و یافتن اجماع بینالمللی در برابر اقدامات مضر اقتصادی چین قطعی است.
نکات مهم این سند منتشرشده از سوی آمریکا شامل موارد زیر است:
چین
- فرض میکند چین به دنبال شکست اتحاد و همکاریهای ایالات متحده در منطقه است. چین از خلأها و فرصتهای ایجادشده بهرهبرداری خواهد کرد.
- چین به دنبال تسلط بر فناوریهای پیشرفته، از جمله هوش مصنوعی و بیوژنتیک است و آنها را در خدمت اقتدارگرایی خود قرار میدهد. تسلط چین در این فناوریها چالشهای عمیقی برای جوامع آزاد به وجود میآورد.
- چین به طور فزاینده اقدامات سرسختانه برای اجبار تایوان به اتحاد برمیدارد.
- اقدام برای مقابله با اقدامات اقتصادی چپاولگرانه چین که موجب مسدود شدن رقابت خارجی، تضعیف قدرت اقتصادی ایالات متحده و تحقق آرزوی حزب کمونیست چین برای تسلط بر اقتصاد قرن 21 میشود.
- ایجاد یک اجماع بینالمللی درباره اینکه سیاستهای صنعتی چین و شیوههای تجارت ناعادلانه آن به سیستم تجارت جهانی آسیب میرساند.
- همکاری نزدیک با متحدان و کشورهای همفکر برای جلوگیری از دستیابی چینیها به تواناییهای نظامی و استراتژیک
هند
- نتیجه موردنظر: هند شریک ارجح ایالات متحده در مسائل امنیتی است. این دو برای حفظ امنیت دریایی و مقابله با نفوذ چین در جنوب و جنوب شرقی آسیا و سایر مناطق مورد علاقه مشترک همکاری میکنند.
- نقش هند همچنان در جنوب آسیا برجسته است و نقش اصلی را در حفظ امنیت اقیانوس هند بر عهده دارد.
- تقویت هند به عنوان یک تأمینکننده خالص امنیت و شریک اصلی دفاعی در منطقه.
- تقویت ظرفیت شرکای در حال ظهور در جنوب آسیا، از جمله مالدیو، بنگلادش و سریلانکا، برای کمک به ایجاد یک نظم باز و آزاد در منطقه.