چین طی ۴۰ سال گذشته پس از اجرای سیاست اصلاحات و گشایش، به «سه پایداری» دست پیدا کرده است که عبارتند از: توسعه اقتصادی پایدار، ثبات اجتماعی پایدار و رهبری پایدار نظام.
شمار اندکی از کشورهای جهان وجود دارند که می توانند همزمان به این «سه پایداری» برسند. سوال اساسی اینجاست که چرا چین توانسته است این سه را همزمان محقق کند؟
«جنگ یونگ نیان» استاد دانشگاه زبان چینی هنگ کنگ بر این باور است که علت اصلی این موفقیت را باید در رهبری حزب کمونیست جستجو کرد. به طور خاص عوامل موفقیت حزب کمونیست چین را باید در عوامل زیر بررسی کرد:
اول اینکه حزب کمونیست چین یک حزب مأموریت گرا است. ساده ترین تفاوت بین انقلاب کمونیستی و انقلاب دهقانی این است که انقلاب دهقانی به دنبال تغییر سلسله ها و کنترل قدرت است. انقلاب کمونیستی کاملاً متفاوت است. حزب کمونیست چین از همان ابتدا برای کنترل قدرت تاسیس نشده، اما یک مأموریت ویژه یعنی پیگیری و تحقق مدرنیزاسیون چین را برعهده داشته است.
حزب حاکم چین در هر مرحله مأموریت جدیدی دارد و این مأموریت طرحی است که به مردم وعده داده شده است. حزب کمونیست چین برنامه های زیادی مانند برنامه های پنج ساله، برنامه های ده ساله، استراتژی های توسعه و غیره دارد.
در نوزدهمین کنگره ملی حزب کمونیست چین یک استراتژی «سه مرحله‌ای» برای دوره جدید تدوین شد: طی این راهبرد در گام اول تا سال ۲۰۲۰ یک جامعه نسبتا مرفه ساخته می‌شود؛ از سال ۲۰۲۰ تا سال ۲۰۳۵، مدرنیزاسیون سوسیالیستی بنیادی تحقق می یابد و در ادامه از ۲۰۳۵ تا اواسط قرن جاری یک قدرت سوسیالیستی مدرن ساخته خواهد شد. در سال گذشته اولین گام از این طرح جامع محقق شد و حزب کمونیست اکنون در تلاش است تا اهداف استراتژیک گام‌های دوم و سوم را دنبال کند.
دوم، حزب کمونیست چین یک حزب آزاد و انتقادپذیر است. موقعیت حاکم حزب کمونیست چین انتخاب تاریخ و مردم است، اما حاکمیت این حزب به اصطلاح از نوع «دیکتاتوری» غرب نیست. حزب کمونیست چین باز است و نخبگان اجتماعی متنوع می توانند به این حزب بپیوندند. سیستم سیاسی غرب را می توان یک سیستم تکثرگرای خارجی نامید، در حالی که سیستم سیاسی چین را می توان «یک سیستم تکثرگرای داخلی» نامید. به صورت تجربی می توان گفت اگر سیستم به خوبی طراحی شده باشد، سیستم باز تک حزبی موثرتر از یک سیستم چند حزبی عمل می کند. چرا که سیستم چند حزبی می تواند به راحتی منجر به شکاف جامعه و حتی تفرقه یک کشور شود اما بالعکس سیستم باز تک حزبی می تواند نیروهای مختلف اجتماعی را با هم ادغام کرده و وحدت کشور را حفظ کند.
سوم، حزب کمونیست چین حزبی سیاسی است که بر مشارکت اجتماعی تاکید می کند. غرب مدعی است که در چین هیچ مشارکت سیاسی وجود ندارد و صراحتا باید گفت این یک سوءتفاهم بزرگ یا تحریف عمدی است. چین راهی متفاوت از غرب را طی می کند؛ کنگره ملی خلق و کنفرانس مشورت سیاسی خلق یا سازمان های مختلف اجتماعی جزو سیستم مشارکت سیاسی است. کمیته مرکزی حزب کمونیست چین، کنگره ملی خلق و کنفرانس مشورتی سیاسی خلق چین اغلب نشست های متعددی برگزار می کنند که همگی روش های مشارکت سیاسی هستند. علاوه بر این، اندیشکده های فعلی نیز راهی برای مشارکت است. پس از ظهور اینترنت و رسانه های اجتماعی، کانال های مشارکت سیاسی مردم چین گسترده تر شده اند. قوانین مهم چین مانند «قانون مالکیت» و «مجموع قوانین مدنی» پس از بحث و بررسی‌های چند ساله و با مشارکت گسترده مردم به تصویب رسیده است.
چهارم، حزب کمونیست چین یک حزب فراگیرنده یعنی دائما در حال آموختن است. حزب کمونیست چین از کشورهای دیگر درس می گیرد، اما از آنها کپی یا تقلید کورکورانه نخواهد کرد. حزب کمونیست چین در زمان ابتدایی از اتحاد جماهیر شوروی سابق آموخت و بعدا متوجه شد که اشتباه بوده و بلافاصله این یادگیری را متوقف کرد. چین همچنین سیستم ایالات متحده، ژاپن، مجارستان و کشورهای اروپای شرقی و سنگاپور را مطالعه کرده است تا با این بررسی بتواند خود را بهتر کند. حزب کمونیست چین همیشه برملی سازی مارکسیسم تأکید کرده که این نکته ای بسیار مهم است. اگر «مائو تسه تونگ» از لنینیسم و استالینیسم تقلید می کرد، انقلاب چین اکنون صاحب این موفقیت بزرگ نبود. پس از جنگ جهانی دوم، همه کشورهایی که از غرب درس گرفتند اساساً ناموفق بودند و برعکس، کشورهایی که توانستند مطابق شرایط ملی خود، از کشورهای دیگر درس بگیرند، موفق شده‌اند.
در حال حاضر، برخی سیاستبازان و رسانه های غربی مشتاق سیاهنمایی حزب کمونیست چین هستند و می خواهند با این کار مردم و افکار عمومی را گمراه کنند. در حقیقت، آنها هرگز در خصوص حزب کمونیست چین به دقت و به دور از غرض‌ورزی مطالعه نکرده اند و با به اصطلاح «تئوری فروپاشی چین» توسط برخی از دانشمندان جعلی فریب خورده اند. پس از سپری شدن چند دهه آنها نه تنها نتوانستند «فروپاشی چین» را ببینند، بلکه بر خلاف انتظارشان شاهد «معجزه چینی» و بالندگی این کشور گفت انگیز آسیایی بودند. در واقع آنها به جای دیدن انحلال حزب کمونیست چین دیدند که محبوبیت این حزب در کشور به طور پیوسته افزایش یافته و در جهان نیز مورد ستایش مردم بیشتر کشورها قرار گرفته است.
جهان امروز با تغییرات بزرگی که در یک قرن گذشته مشاهده نشده و بی سابقه بوده، روبرو است. کلید اینکه چین در آینده به کدام سو خواهد رفت به حزب کمونیست چین بستگی دارد. برای بررسی راهکار موفقیت مدیریت چین باید حزب کمونیست این کشور را به درستی مطالعه کرد. حزب کمونیست چین یک حزب سیاسی مأموریت گرا، آزاد ، یادگیرنده و بسیار مشارکت پذیر است. در روند تلاش برای نوسازی کشور، حزب کمونیست نیز به نوسازی خود دست یافته است – این احتمالاً مهمترین رمز موفقیت این حزب صد ساله است که می تواند جوانی خود را برای همیشه حفظ کند!