لیتیوم که «نفت جدید» یا «طلای سفید» دوران انرژی جدید نامیده میشود، به عنوان یک ماده معدنی حیاتی در رقابت چین با آمریکا ظاهر شده است.
بر خلاف سوختهای فسیلی، فلزات مورد استفاده در خودروهای الکتریکی میتوانند مورد بازیافت قرار گیرند، که این امر میتواند چشمانداز خودکفایی را روشن، و نگرانیهای امنیت اقتصادی ملی چین را برطرف کند.
ژائو ییمینگ، یکی از شرکای بانک سرمایه گذاری Inno که دارای سبد سرمایه گذاری گستردهای در صنعت باتری است، در این باره میگوید: چین کنترل بسیار کمی بر منابع لیتیوم دارد. در نتیجه، وقتی میخواهیم خودروهای برقی را توسعه دهیم، رقبای خارجی که میخواهند ما را مهار کنند، میتوانند بر جریان این منابع از جمله معادن لیتیوم مانور دهند. اما اگر بتوانیم با بازیافت باتریهای قدیمی به خودکفایی در منابعی مانند لیتیوم برسیم، این امر بسیار مهم خواهد بود.
چین بهعنوان بزرگترین بازار خودروهای الکتریکی در جهان و همچنین بزرگترین تولیدکننده باتریهای لیتیوم یونی، بیش از هر کشور دیگری لیتیوم، کبالت و نیکل – فلزات مورد استفاده در تولید باتری خودروهای الکتریکی – مصرف میکند.
اما بر اساس گزارشهای رسانههای چینی، این کشور بیش از حد به واردات نیز متکی است، زیرا حدود ۸۰ درصد از لیتیوم خام و بیش از ۹۵ درصد از سنگ معدن کبالت و نیکل آن از خارج از کشور تامین میشود.
تخمین زده میشود که ۶۲ درصد از کربنات لیتیوم چین، ماده شیمیایی صنعتی مهمی که در تولید باتریهای لیتیوم یون استفاده میشود، سال گذشته از خارج از کشور تامین شده است. بر اساس دادههای آمریکا، چین در سال گذشته حدود ۱۹۰۰۰ تن لیتیوم تولید کرد که ۱۴٫۶ درصد از تولید جهانی را تشکیل میدهد.
صنعت بازیافت باتریهای لیتیوم یونی در چین هنوز در مراحل اولیه خود است، اما به سرعت در حال توسعه است و دولت سرمایهگذاری زیادی در تحقیق و توسعه انجام داده و همچنین مشوقهایی را برای تولیدکنندگان داخلی در نظر گرفته است. بازیافت لیتیوم حتی در آخرین برنامه توسعه پنج ساله دولت چین نیز آمده بود.
کمیسیون توسعه و اصلاحات ملی، برنامهریز ارشد اقتصادی چین در گزارشی اعلام کرد: تا سال ۲۰۳۰، اندازه بازار بازیافت باتری چین میتواند به ۱۴۰٫۶ میلیارد یوان (۲۰٫۳ میلیارد دلار) برسد که تقریباً ۹ برابر اندازه واقعی بازار در سال ۲۰۲۲ است.
تاکید بر بازیافت نشان دهنده نگرانی در مورد اتکای زیاد چین به منابع خارجی و عدم قطعیتهای ژئوپلیتیکی است که ممکن است آنها را به خطر بیندازد.
وزرای خارجه آرژانتین، شیلی و بولیوی که به عنوان “مثلث لیتیوم” شناخته میشوند، زیرا بیش از نیمی از ذخایر شناسایی شده جهان را در اختیار دارند، سال گذشته در مورد توافق احتمالی در مورد تولید و قیمت گذاری لیتیوم بحث کردند. و در ماه نوامبر، دولت کانادا به سه شرکت چینی دستور داد تا سهام خود را در سه معدن کوچک لیتیوم مستقر در این کشور واگذار کنند.
ژائو معتقد است که علاوه بر امنیت ملی و نگرانیهای بازار، باتریهای لیتیوم یونی به دلایل زیستمحیطی باید بازیافت شوند.
باتریها تقریباً ۴۰ درصد از هزینه تولید یک خودروی الکتریکی را تشکیل میدهند، اما با گذشت زمان خراب میشوند و در نهایت تعویض شده و بازیافت میشوند.
ژائو میگوید: در زمینه انرژی جدید، صنعت بازیافت باتری یکی از معدود صنایعی است که آینده مطمئنی برای توسعه دارد. زیرا هنگامی که باتری از رده خارج میشود، باید بازیافت شود، در غیر این صورت زباله جامد خواهد شد و در صورت عدم استفاده صحیح، خطر انفجار را به همراه خواهد داشت. بنابراین ما نمیتوانیم آنها را رها کنیم و کاری در مورد آنها انجام ندهیم.
با توجه به اینکه تولید و فروش خودروهای الکتریکی در سالهای اخیر به اوج خود رسیده است و باتریهای اولیه ۵ تا ۸ سال عمر میکنند، به تدریج صنعت خودروی برقی به اوج از کار افتادن باتریها نزدیک میشود و البته چندین شرکت چینی قبلاً در بازیافت باتری سرمایه گذاری کردهاند.
فناوری امروزی آمپرکس، تولید کننده پیشرو باتری لیتیوم یون و تامین کننده اصلی تسلا، در حال کار بر روی توسعه یک سیستم بازیافت حلقه بسته برای باتریهای خودروهای الکتریکی است. GEM، و Anhua Taisen Recycling Technology، از تولیدکنندگان باتری، همچنین فرآیندهای بازیافت باتریهای لیتیوم یونی را برای بازیابی فلزاتی مانند کبالت، نیکل و لیتیوم از باتریها توسعه دادهاند.
سازنده خودروهای چینی BYD نیز فرآیند بازیافتی را توسعه داده است که میتواند تا ۹۰ درصد مواد مورد استفاده در باتری را بازیابی کند.
ژائو معتقد است که نیمی از لیتیوم مورد استفاده در چین تا سال ۲۰۲۶ بازیافت خواهد شد و این کشور در نهایت از طریق بازیافت تقریباً از نظر لیتیوم خودکفا خواهد شد.
لین دائوونگ، مدیر کل فناوری مواد جدید شانگهای، که چندین دهه تجربه در تجارت لیتیوم دارد، نیز در این باره میگوید: اما به لطف افزایش سریع فروش خودروهای الکتریکی جدید، درصد فلزات بازیافتی ممکن است قبل از افزایش کاهش یابد. توسعه صنعت بازیافت باتری میتواند متوقف شود زیرا چین نمیتواند آزادانه باتریهای از کار افتاده را از خارج وارد کند.
به گفته تحلیلگران، شرکتهای چینی همچنین در حال ایجاد پایگاههایی در خارج از کشور برای بازیافت باتریها هستند و کره جنوبی، اروپا و کشورهای آسیای جنوب شرقی از جمله تایلند و ویتنام همگی مکانهای مناسبی برای این امر هستند.
منبع: techchina