آشنایی با جنگنده اژدهای چینی که شاید محافظ آسمان ایران شود

پایگاه خبری south china morning post در مطلبی که اخیرا منتشر شده است از علاقه ایران به خرید 36 فروند جنگنده تک موتوره و چند منظوره J-10C توسط ایران خبر داده است.

در این مطلب به این مسئله اشاره شده است که ایران منابع مالی به صورت نقدی برای پرداخت این خرید را نداشته و ترجیح می دهد به صورت تبادل با منابع انرژی این خرید را انجام دهد و از طرفی چین نیز با وجود موافقت کلی برای این فروش فعلا ملاحظاتی در این خصوص برای خود دارد که بحث اصلی همین نحوه پرداخت برای جنگنده‌ها به شمار می‌آید.

اما در ادامه نگاهی به این جنگنده چینی خواهیم داشت و این که آیا می‌تواند پرنده‌ای مناسب برای ایران باشد یا خیر؟

طرحی که در نهایت به ساخت و تولید جنگنده J-10 رسید از اوایل دهه 1980 میلادی در چین آغاز شد و هدف آن نیز توسعه یک جنگنده سبک تک موتوره با ماموریت اصلی رزم هوا به هوا بود.

چندین شرکت چینی در مناقصه اولیه این طرح شرکت کردند و در نهایت طرح شرکت چنگدو در این رقابت برنده شد.

یکی از مسائلی که همیشه در کنار پروژه J-10 مطرح بوده است، همکاری رژیم صهیونیستی با چین در این طرح و دسترسی طراحان چینی به اسناد طرح جنگنده لاوی ساخت این رژیم بوده است.

حداقل یک تصویر از بازدید کارشناسان چینی از این جنگنده اسراییلی وجود دارد و البته هر دو طرف نیز مشارکت در این طرح را شدیدا رد می کنند.

جنگنده J-10 اولین پرواز خود را در سال 1998 انجام داده و از سال 2005 میلادی نیز وارد خدمت شده است.

این هواپیما حداقل در 3 مدل اصلی در حال حاضر وجود دارد که عبارت است از مدل A ، مدل B و مدل C هستند. در این میان مدل هایی مثل AH برای عملیات دریایی، یا مدل S به عنوان مدل تمرینی نیز توسعه پیدا کرده است.

در هر سه مدل این جنگنده و با معرفی مدل جدید تر شاهد برخی تغییرات ظاهری در این جنگنده خصوصا در بخش ورودی هوا هستیم.

این هواپیما در مدل‌های اولیه از موتور روسی AL-31FN سری 3 بهره می برد. چینی‌ها سپس به دنبال توسعه یک موتور بومی برای این جنگنده رفتند و توسعه موتور توربوفن WS-10 برای این جنگنده نیز آغاز شد. یکی از تغییرات مهم در مدل B از این جنگنده نسبت به مدل اولیه نصب همین موتور چینی است.

در مدل C این جنگنده از موتور WS-10A استفاده شده است که نسبت به مدل اولیه از درصد اطمینان پذیری بالاتری برخوردار است.

مسئله مهم در خصوص جنگنده‌های چین بیشتر حول محور کیفیت موتورهای چینی است.

گزارش‌های منتشر شده در سال‌های اخیر همواره به این مسئله تاکید کرده است که چین با وجود سرمایه گذاری بسیار سنگین در این بخش و البته پیشرفت‌های زیادی که در این حوزه داشته است هنوز تا رسیدن به یک استاندارد قابل قبول جهانی در این بخش فاصله دارد.

هواپیمای جنگنده J-10C به یک رادار کنترل آتش از نوع آرایه فازی فعال مجهز شده است که توان بالایی در رزم هوایی به این پرنده اعطاء می‌کند.

سیستم هدف گیری نصب شده بر روی کلاه خلبان، غلاف هدف گیری، پاد جنگ الکترونیکی، توانی سوخت گیری هوا به هوا و توانایی حمل طیف کاملی از مهمات هوا به سطح شامل موشک های ضد کشتی، موشک ضد رادار و بمب‌های هدایت شونده حداقل بر روی کاغذ این جنگنده را یک گزینه استاندارد بدل می‌کند.

هواپیمای J-10 یک نفر خدمه داشته و می‌تواند به ارتفاع نهایی 18 کیلومتر و سرعت نهایی 2.2 برابر سرعت صوت برسد.

برد رزمی این هواپیما 1450 کیلومتر است. دو سلاح مهم برای رزم هوا به هوا برای جنگنده جی 10 سی وجود دارد که یکی موشک هدایت راداری برد بلند PL-15 و دیگری موشک هوا به هوای PL-10 است که از سیستم هدایت تصویرساز فروسرخ بهره می‌برد.

در خصوص موشک پی ال 15 گفته می‌شود که 4 ماخ سرعت داشته و بسته به هدف برد آن ممکن است بیش از 200 کیلومتر باشد.

موشک پی ال 10 نیز با توجه به ترکیب سیستم هدایت تصویر ساز فروسرخ و سیستم هدف گیر روی کلاه خلبان توان مانور پذیری بالایی در نبردهای فاصله کم دارد و گفته می‌شود توان مانور گردش‌هایی در حدود 90 درجه را دارا می‌باشد.

مسئله مهم و قابل توجه در خصوص اکثر جنگ افزارهای چینی عدم تجربه رزمی آنها به شمار می‌آید.

اگر نخواهیم به صورت بد بینانه به این جنگنده چینی نگاه کنیم، باید گفت گزینه مناسبی برای ایران حداقل در مرحله اولیه، خصوصا برای ماموریت های دفاع هوایی است.

البته این که خرید مورد نظر انجام بشود یا خیر مسئله‌ای است که فقط زمان آن را مشخص خواهد کرد.

 تحقیق و نگارش توسط چین‌نگار