روزنامه Nikkei Asia نوشت: دولت‌های ترکیه، ایران و پاکستان قرار است یک مسیر ریلی جدید به نام ITI ایجاد کنند که استانبول، تهران و اسلام‌آباد را به یکدیگر متصل می‌کند. انتظار می‌رود راه‌آهن ITI با ایجاد اتصال ریلی بین چین و ترکیه، به راه ابریشم جدید چین نیز پیوند بخورد.
ریشه‌های این پروژه بزرگ را می‌توان در سرویس قطار کانتینری ITI یافت که در سال 2009 زیر چتر سازمان همکاری اقتصادی (اکو) راه‌اندازی شده است. اکو یک سازمان بین دولتی دارای 10 عضو است که در سال 1985 توسط ایران، پاکستان و ترکیه تأسیس شد.
سرویس قطار کانتینری مذکور فقط تا زمان آزمایش جلو رفت و هرگز کاملاً عملیاتی نشد.
این مسیر عظیم 6540 کیلومتر امتداد دارد که حدود 1950 کیلومتر در ترکیه، 2600 کیلومتر در ایران و 1990 کیلومتر دیگر در پاکستان واقع‌شده است. با این مسیر ریلی، سفر از استانبول به اسلام‌آباد 10 روز طول خواهد کشید که بسیار سریع‌تر از 21 روز سفر دریایی بین ترکیه و پاکستان است.
یک مقام دولت پاکستان که خواست نامش فاش نشود، به نیکی گفته که خط آهن ITI از طریق خط ریلی ML-1 پاکستان به منطقه خودمختار شینجیانگ اویغور چین متصل می‌شود. احداث پروژه ML-1 بالغ بر 6.8 میلیارد دلار هزینه در بر دارد و نقش مهمی در کریدور اقتصادی چین و پاکستان (CPEC) دارد. قرار است این پروژه در سال 2026 تکمیل شود.
ناظران، راه‌آهن ITI را به عنوان مکمل مسیر ریلی چین و پاکستان و بخشی از پروژه جاده ابریشم جدید می‌دانند.
البته یک مسیر ریلی دیگر هم برای اتصال چین و ترکیه وجود دارد که از طریق گرجستان، آذربایجان، عبور از دریای خزر با کشتی و قزاقستان است. کارشناسان معتقدند چین می‌تواند هر دو مسیر را توسعه دهد.
کارشناسان همچنین معتقدند راه‌آهن ITI به ایران کمک خواهد کرد تا تحریم‌های ایالات متحده را خنثی کند.
آنها می‌گویند برای تهران، این یک مسیر تجارت جایگزین جذاب است زیرا کشورهای اکو با ارزهای محلی تجارت می‌کنند. جدا کردن و جلوگیری از تجارت ایران با همسایگان عملاً غیرممکن است. پروژه‌های زیربنایی مانند راه‌آهن ITI اقتصاد ایران را تحریک می‌کند زیرا ارتباطات ریلی جدید انعطاف‌پذیری بیشتری را در پیش دارد.
اتصال چین به صورت مستقیم ! از طریق پاکستان به ایران و سپس در ادامه به غرب و شمال آسیا و یا ترکیه و اروپا ! به هیچ وجه از نظر پتانسیلی و سرعت و گستردگی ارتباط ! قابل قیاس با خط ( چین – قزاقستان – دریای خزر! – آذربایجان – ترکیه نیست ! ) این مسیر اتصال به خاطر وجود دریای خزر در میانه آن و نیاز به بارگیری و تخلیه چندباره کانتینر ها در بین راه ! توانایی حمل و نقل چند میلیون تن بار از طریق آن در یک سال خارج از تصور است !! (ناوگان دریایی و بندر و …. برای جابجایی آن خیلی هزینه بردار و بیهوده است !) در صورتی که اتصال بین چین پاکستان به ایران دارای گزینه های متعدد و تماما ریلی ( مهمترین فاکتور !) است که توانایی ارسال بار از مبدا توسط چندین قطار به صورت پیاپی و جابجایی چندین میلیون تن بار ( بیش از 50 تا 100 میلیون تن بار در سال !) بر روی آن بدون نگرانی از توقف یا ترافیک و … را دارد ! زیرا راه آهن ایران از سمتی به ترکیه ! از سمتی به نخجوان و جمهوری آذربایجان ! و انشاالله به زودی از اتصال ریلی رشت به آستارا (مستقیما به آذربایجان !) و بصره شلمچه (مستقیما به عراق و غرب آسیا !) قابلیت ارائه چندین مسیر ریلی بدون توقف را دارد که چین می تواند از طریق آن حجم چند ده میلیون تنی بار را بدون نگرانی از ترافیک و یخبندان (مشابه مسیر اتصال چین به اروپا از طریق روسیه !) و با داشتن چندین گزینه برای فرستان بار از مسیر ایران به بازارهای آسیایی و اروپایی ارسال داشته باشد ! همچین این خط به علت تماما ریلی بودن ! امکان برقی کردن آن به سادگی وجود دارد که سرعت جابجایی بار را به صورت فوق العاده ای افزایش می دهد ( بیش از 2/5 برابر !) و همچنین با راه اندازی و گسترش یافتن این مسیر ریلی انشاالله ! تمامی کشورهای در مسیر این خط ریلی ! تمایل به برقراری تجارت ساده و سریع با چین را پیدا خواهند کرد ! این کریدور ریلی به واقع طلایی ترین گزینه برای چین است که هرچه زودتر هم آن را متصل کند (با توانایی بالای چین در مهندسی و سرمایه گذاری که می شود آن را زیر یک سال تصور کرد !) و انشاالله از مواهب آن بسیار فراتر از بندر و حمل و نقل دریایی بهره مند بشود !!!