روند پیشی گرفتن بی‌وای‌دی از جیلی در فروش جهانی خودروهای برقی

در داخل چین، خودروهای شرکت گروه جیلی جزو پرفروش‌ترین خودروها بودند و در سطح جهانی، امپراتوری جیلی و بنیان‌گذار میلیاردر آن، سهامی در ولوو سوئد، مرسدس بنز آلمان و پروتون مالزی و همچنین شراکت با رنو فرانسه داشت. جیلی بیشتر به خاطر خرید ولوو در سال ۲۰۱۰ و چرخش قابل‌توجه آن شناخته شده است. این موفقیت برای اولین بار نشان داد که یک تولیدکننده چینی می‌تواند یک برند بین‌المللی و همچنین همتایان اروپایی یا آمریکایی خود را اداره کند.

به گزارش بلومبرگ، اما تنها در مدت دو سال  و تا سال ۲۰۲۳، این خودروساز تحت الشعاع شرکت بی‌وای‌دی قرار گرفت، شرکت نوپایی که از جیلی عبور کرد و به بزرگ‌ترین فروشنده خودروهای برقی در جهان و بزرگ‌ترین برند خودرو در چین تبدیل شد. بی‌وای‌دی تا سال ۲۰۲۱  حتی در میان ۱۰ تولیدکننده بزرگ چین از نظر محموله‌ها نبود، زمانی که سرمایه‌گذاری مشترک تولیدکنندگان دولتی با فولکس واگن AG و شرکت جنرال موتورز آن را در صدر فهرست برترین خودروسازها پس از آن جیلی قرار داد و پس از آن استقبال چین از خودروهای الکتریکی همه چیز را تغییر داد.

جیلی اکنون در حال رقابت برای رسیدن به بی‌وای‌دی در عرصه خودروهای باتری دار و حفظ برتری خود در صادرات به خارج از چین است. اینکه آیا می‌تواند موفق شود یا خیر مشخص نیست. اما داستان آن می‌تواند درسی برای سایر خودروسازان قدیمی باشد که سعی می‌کنند خود را با دنیایی که به سمت خودروهای بدون آلایندگی در حال حرکت است وفق دهند.

مدیران جیلی معتقدند بی‌وای‌دی عملکرد بسیار خوبی دارد و باید از آن‌ها آموخت، اما این امید را دارند که دوباره به برند شماره یک داخلی چین تبدیل شوند، اگرچه طبیعتاً این کار زمان می‌برد.

جیلی خودروهای برقی بیشتری را معرفی می‌کند. همچنین سرمایه‌گذاری زیادی در فناوری‌های خودروهای متصل، نیمه‌رساناهای خودکار و ماهواره‌ها انجام می‌دهد. این شرکت در ۱۰ سال گذشته بیش از ۲۰۰ میلیارد یوان (۲۷٫۷ میلیارد دلار) برای تحقیق و توسعه هزینه کرده است.

صعود بی‌وای‌دی که به عنوان یک سازنده باتری آغاز شد، پس از سال‌ها تحقیق در زمینه خودروی برقی و فناوری هیبریدی پلاگین انجام شد. در ۱۰ سال گذشته، هزینه‌های تحقیق و توسعه آن بیش از سود بوده است. این شرکت در سال ۲۰۱۹ حدود  ۱٫۶ میلیارد یوان درآمد خالص داشت اما بیش از ۸ میلیارد در تحقیق و توسعه سرمایه‌گذاری کرد. حمایت دولت چین در حفظ بی‌وای‌دی در سال‌های اولیه آن نقش داشت، اما یارانه‌های ملی خودروهای برقی چین در سال ۲۰۲۲ به تدریج حذف شد.

بی‌وای‌دی حدود ۲۰ سال است که روی پلت فرم هیبریدی پرچم‌دار خود DM-i کار می‌کند. نسل چهارم این فناوری به وسیله نقلیه اجازه می‌دهد با باتری‌های الکتریکی کار کند تا زمانی که تمام شوند و در آن زمان یک موتور بنزینی به کار می‌افتد و نگرانی در مورد محدوده رانندگی را برطرف می‌کند.

چندین سال پیش، جیلی و سایرین در صنعت بر روی معماری به نام P2 یا موقعیت ۲ تمرکز کرده بودند که یک موتور الکتریکی را برای تبدیل یک پیشرانه احتراق معمولی به هیبریدی پلاگین بدون تغییر موتور یا گیربکس اضافه می‌کند. این فناوری یک راه آسان برای سازندگان قدیمی برای اصلاح خط تولید خود بود، اما برد باتری آن کوتاه است؛ معمولاً حدود ۵۱ کیلومتر و هیچ تغییری در بازده سوخت موتور وجود ندارد. پلت فرم DM-i بی‌وای‌دی  دارای پیشرانه پیچیده‌تری است: دو موتور الکتریکی را در خود جای داده و در مصرف سوخت صرفه‌جویی می‌کند.

جدیدترین خودروهای پلاگین هیبریدی بی‌وای‌دی و جیلی که ساخت خودروهایی با معماری P2 را متوقف کرده است، نسخه‌هایی را ارائه می‌کنند که می‌توانند ۱۰۰ کیلومتر قبل از روشن شدن موتور بنزینی حرکت کنند و بازده سوخت را بهبود می‌بخشند. جیلی در سال ۲۰۱۵ این هدف را تعیین کرد که تا سال ۲۰۲۰ حدود ۹۰ درصد از فروش خودروهای برقی را تشکیل دهد، اما شکست خورد و تنها ۵٫۲ درصد از فروش سال ۲۰۲۰ آن خودروهای برقی و پلاگین هیبریدی بود. (هدف شامل خودروهای پلاگین هیبریدی و برقی، خودروهای حاوی باتری است که در چین با هم به عنوان خودروهای انرژی جدید شناخته می‌شوند.)

سهم فروش کلی جیلی که خودروهای برقی و پلاگین هیبریدی بودند، برای اولین بار از ۲۰ درصد گذشت. در سال ۲۰۲۲ و در سال ۲۰۲۳ نزدیک به ۳۰ درصد بود، زمانی که ۴۸۷ هزار وسیله نقلیه با باتری تحویل داد. این تعداد در سال ۲۰۲۳ برای گروه وسیع‌تری که شامل برندهای بین‌المللی مانند ولوو می‌شود، ۹۸۰ هزار خودرو بود. بی‌وای‌دی در سال ۲۰۲۳، پس از توقف تولید خودروهای بنزینی معمولی، ۳ میلیون خودروی برقی و هیبریدی فروخت.

جیلی پلتفرم پلاگین هیبریدی جدیدی به نام لیشن پاور(Leishen Power) دارد که توسعه آن بیش از پنج سال و صرف ده ها میلیارد یوان به طول انجامید. آخرین نسخه آن در سال ۲۰۲۳ وارد بازار شد و در سری جدید گلکسی جیلی از خودروهای برقی مقرون به صرفه و هیبریدی‌های پلاگین و برند Lynk & Co استفاده می‌شود.

پلت فرم لیشن دارای گیربکس‌های متعددی است که برای بهبود تجربه رانندگی در مقایسه با بی‌وای‌دی DM-i که از یک گیربکس استفاده می‌کند، اضافه شده است. در سرعت‌های بیش از ۱۰۰ کیلومتر در ساعت، کنترل DM-i چندان خوب نیست اما لیشن قابلیت رانندگی را افزایش می‌دهد، اما هزینه‌ای را نیز به خودرو اضافه می‌کند.

جیلی همچنین Zeekr را معرفی کرده است، یک برند لوکس الکتریکی با خودروهایی که از ۲۰۰ هزار یوان شروع می‌شود. این مارک ۶۵ درصد رشد کرد و بیش از ۱۱۸ هزار وسیله نقلیه در سال ۲۰۲۳ به فروش رساند. Zeekr 001 با کنترل خوب و ویژگی‌هایی مانند صندلی‌های ماساژور و کمک فرمان صوتی قصد دارد با مدل محبوب تسلا به رقابت بپردازد.

مجموعه بین‌المللی جیلی نیز تمرکز بیشتری بر خودروهای برقی داشته‌اند. برند سوئدی Polestar آن هم اکنون خودروهای برقی می‌فروشد و Lotus Cars در انگلستان خودروهای الکتریکی لوکسی مانند Electre SUV و Emeya را معرفی کرده است. برند اسمارت که خودروهای کوچک الکتریکی توسط مرسدس بنز AG می‌فروشد، در سال ۲۰۱۹ وارد یک سرمایه‌گذاری مشترک با جیلی شد و برای ارائه یک خودروی کاربردی اسپرت با باتری در بازارهای چین، اروپا و آسه آن گسترش یافته است.

بسیاری از رشد جیلی از طریق ترکیبی از خرید مارک‌های خارجی و معرفی پلاک‌های جدیدتر در بازار چین حاصل شده، در نتیجه مجموعه‌ای از برندهایی ایجاد می‌کند که با هم همپوشانی دارند و مدیریت آن پیچیده‌تر به نظر می‌رسد.

علاوه بر این، به نظر می‌رسد جیلی شور سرمایه‌گذاری‌هایی را که حدود پنج تا شش سال پیش بخش خودروهای برقی را تحت تأثیر قرار داد، از دست داد و باعث شد مجموعه‌ای از برندهای جدید در اختیار آن‌ها قرار گیرد که به سرمایه‌گذاری قابل‌توجهی نیاز دارند. جیلی برای ماندن در عرصه باید خودروهای موتور احتراق داخلی را در اسرع وقت در چین رها کند، مجموعه برندهای خود را با یکدیگر هماهنگ کند و به سرمایه‌گذاری در تحقیق و توسعه ادامه دهد و محصولات جدیدی را عرضه کند تا با سایر بازیگران همگام باشد و از آن‌ها پیشی بگیرد.

مدیریت جیلی سبد گسترده خود را یک مشکل نمی‌داند. به گفته مدیران شرکت، جیلی قصد دارد فولکس‌واگن عصر خودروی برقی باشد، با اشاره به گروه خودروسازی آلمانی که برندهای آن از VW و Seat گرفته تا پورشه و بنتلی را شامل می‌شود.

از آنجایی که جیلی و بی‌وای‌دی گسترش در بازارهای جهانی را هدف قرار می‌دهند، جیلی ممکن است به دلیل برندهای خارجی که مالکیت آن‌ها را دارد، مزیت داشته باشد. به عنوان مثال، ولوو دارای امکاناتی در سوئد، چین و ایالات‌متحده است. بر اساس گزارش انجمن خودروسازان چین، جیلی در سال گذشته ۴۰۸ هزار دستگاه خودرو از چین صادر کرد در حالی که صادرات بی‌وای‌دی، ۲۴۳ هزار دستگاه بود. بی‌وای‌دی قصد دارد صادرات خود را دو برابر کند و در سال ۲۰۲۴ به ۵۰۰ هزار دستگاه برساند.

در همین حال، بخش‌هایی از امپراتوری جیلی در حال تزلزل است. Polestar برای کاهش هزینه‌ها در حال تعدیل نیروی حدود ۱۰ درصد از کارگران خود است. این برند در سال ۲۰۲۳ حدود ۵۴۶۰۰ خودروی برقی تحویل داد که کمی کمتر از هدف ۶۰ هزار دستگاه شرکت بود. Lotus Technology که از طریق فهرست SPAC در نزدک در ماه فوریه در ایالات‌متحده عرضه شد، از زمان آغاز به کار شاهد کاهش ۵۰ درصدی قیمت سهام خود بوده است.

به گفته کارشناسان، جیلی باید ابتدا بازار خودروهای برقی در چین را به درستی به دست آورد و فروش خودروهای الکتریکی خود را در چین توسعه دهد. سپس می‌تواند از این مدل‌های پرطرفدار که در چین آزمایش شده‌اند، برای ورود به بازار بین‌المللی استفاده کند.

جیلی برای مدت کوتاهی از نظر فروش ماهانه در ژانویه سال جاری از بی‌وای‌دی جلو افتاد و این تا حدی به لطف محبوبیت مدل‌های هیبریدی پلاگین آن بود که فروش آن‌ها در ژانویه به ۳۰ هزار دستگاه رسید، در حالی که این رقم تنها ۵۸۸ دستگاه در مدت مشابه سال گذشته بود. اما از آنجایی که بی‌وای‌دی با تخفیف بسیاری از مدل‌های خود به جنگ قیمت خودروهای برقی در چین ادامه می‌دهد، از ماه فوریه مجدداً از جیلی پیشی گرفت و در ماه مارس ۳۰۲۴۵۹ دستگاه را در مقایسه با ۱۵۰۸۳۵ دستگاه جیلی به فروش رساند.

با خودروهای بیشتری که از پلتفرم لیشن در سال ۲۰۲۴ عرضه می‌شوند، جیلی آماده است تا با بی‌وای‌دی رقابت کند. اگرچه بازگشت دوباره به رتبه اول با توجه به اینکه بی‌وای‌دی هنوز در حال پیشرفت است دشوار است، اما می‌توان در رده دوم قرار گرفت.

منبع: bloomberg