- تنش‌های تجاری بین آمریکا و چین و همه‌گیری کووید 19 چشم‌انداز اینترنت چین را تغییر می‌دهند
- کاربرد 5G و تکنولوژی اتومبیل‌های خودران هم رشد قابل توجهی داشته‌اند
حوزه فناوری چین یک سال پر ماجرا و هیجان‌انگیز را پشت سر گذاشت. از نبرد تکنولوژیکی آمریکا و چین گرفته تا همه‌گیری کووید 19، چشم‌انداز فناوری این کشور تغییرات سریع و شتابانی داشته است. گزارش اینترنت چین، که سومین شماره آن هم توسط ساوت چاینا مورنینگ پست منتشر شد، نگاهی سالانه به وضعیت صنایع فناورانه این کشور است. در اینجا مهم‌ترین نتایج گزارش مذکور را مرور می کنیم (ساوت چاینا مورنینگ پست متعلق به علی‌بابا است).
1) مردم در دوران همه‌گیری، زمان بیشتری را در فضای آنلاین می‌گذرانند
چین هم مثل بسیاری از مناطق دیگر دنیا، در طی همه‌گیری کووید 19 شاهد افزایش استفاده از اینترنت و رسانه‌های آنلاین بوده است. بر اساس آمار مارس سال جاری، کاربران اینترنت در چین هر روز بطور متوسط 2/7 ساعت آنلاین هستند که نسبت به آمار سال قبل یعنی 6/5 ساعت رشد قابل توجهی را نشان می‌دهد.
بعلاوه همه‌گیری این بیماری باعث افزایش تعداد کاربران اینترنت در کشور شده، چون نیاز به کار و دریافت خدمات از راه دور بیشتر شده است. افراد بالای 40 سال عامل اصلی رشد آمار در این حوزه بوده‌اند.
از سوی دیگر همه‌گیری کووید 19 منجر به کاربردهای جدید فناوری برای کمک به مبارزه با گسترش این ویروس شده است. مهم‌ترین مورد که در سطح وسیعی مورد استفاده قرار گرفته، کدهای QR سلامت است که با رنگ‌های مختلف احتمال تماس افراد با ویروس را نشان می‌دهد. این نوع کاربردهای تکنولوژی ممکن است حتی پس از فروکش کردن همه‌گیری نیز ادامه یابد.
2) با توجه به دورکاری چندین میلیون نفری، نرم‌افزارهای اداری رونق گرفته‌اند
با توجه به اینکه جمعیت بسیار زیادی در دوران همه‌گیری مجبور به کار کردن از خانه بودند، استفاده از نرم‌افزارهای اداری جهش قابل توجهی داشته است. در آمریکا برنامه زوم جایگاه اول را در این زمینه به خود اختصاص داد، اما نیروی کار چینی عمدتا به «دینگ تاک» علی‌بابا و «تنسنت میتینگ» و «وی‌چت ورک» تنسنت روی آوردند. نرم‌افزارهای بهره‌وری شغلی در این مدت بیش از 308 میلیون کاربر (یعنی تقریبا برابر با کل جمعیت آمریکا) جذب کردند.
3) افراد بیشتری از خدمات آنلاین پزشکان استفاده می‌کنند
قبل از همه‌گیری هم بازار مراقبت‌های بهداشتی آنلاین در چین رونق داشت، اما با شیوع این ویروس میلیون‌ها نفر از افرادی که نگران کرونا ویروس بودند به جمعیت متقاضیان خدمات آنلاین پزشکی اضافه شدند. بازیگران پیشرو در این بازار یعنی «پزشک خوب» شرکت پینگ آن و «پزشکان معتمد» تنسنت جهشی در تعداد مشاوره‌های آنلاین را تجربه کردند. پیش‌بینی می‌شود که امسال بیش از یک میلیارد مشاوره بهداشتی آنلاین در این کشور انجام گیرد.
4) دانش آموزان بیشتری هم در کلاس‌های آنلاین شرکت می‌کنند
انتظار می‌رود که امسال تعداد کاربران کلاس‌های آنلاین با رشد 62 درصدی، به 420 میلیون نفر برسد. دانش آموزان و معلمان پس از لغو کلاس‌ها در اثر شیوع کرونا ویروس، به پلتفرم‌های آنلاین روی آوردند. در این حوزه بیش از یک دوجین پلتفرم مختلف فعالیت دارند که جدیدترین آنها رقیب قدری به نام بایت دنس (از شرکت سازنده تیک‌تاک) است.
5) چین سعی دارد وابستگی خود به آمریکا را کاهش دهد
به یمن جنگ تجاری سخت آمریکا و چین، این کشور حرکت به سمت خودکفایی در فناوری را شتاب بخشیده است. از آنجا که چین هنوز به تراشه‌های خارجی وابستگی دارد، دولت در تلاش است تا صنعت نیمه‌هادی بومی را توسعه دهد به این امید که تا سال 2025 بتواند 70 درصد از کل تقاضای داخلی را با محصولات بومی تامین کند. انتظار می‌رود در سال جاری بودجه تحقیق و توسعه چین از آمریکا پیشی بگیرد (البته بعد از اصلاح بر اساس شاخص قدرت خرید).
6) سال 2020، سال 5G است
با توجه به اینکه چین به سرعت زیرساخت 5G را در سراسر کشور توسعه داده است، درصد بیشتری از مردم تلفن‌های هوشمند 5G با قیمت مناسب از برندهای چینی خریده‌اند. بیشتر مردم هنوز دلیل قانع کننده‌ای برای ارتقا از 4G به 5G ندارند، اما کاربران چینی در مقایسه با کاربران تلفن همراه در سایر کشورها بیشتر مایل به پرداخت هزینه بروزرسانی به 5G هستند. علاوه بر این شاهد کاربردهای صنعتی 5G (مانند تسهیل فرایندهای پزشکی از راه دور و ارسال سفارشات با پهپاد) در چین هستیم.
7) بازار فروش آنلاین باعث رشد پخش مستقیم ویدیو شده است
پخش مستقیم ویدیو که از سال 2016 در چین رشد چشمگیری داشت، در سال 2020 هم با قوت به رشد خود ادامه می‌دهد. اما رشد این بخش مربوط به صنعت سرگرمی نیست، بلکه از گسترش آن در حوزه فروش آنلاین ناشی می‌شود. فعالان تجارت الکترونیک در مقیاس خرد، چهره‌های معروف اینترنتی و برندهای بزرگ همگی به این عرصه هجوم آورده‌اند و محصولات خود را از طریق پخش مستقیم ویدیو تبلیغ می‌کنند. مشتریان هم می‌گویند که به خاطر امکان خرید آنلاین تعاملی‌تر و همچنین به دلیل سندروم FOMO (وحشت جا ماندن از دیگران) به این حوزه توجه پیدا کرده‌اند.
8) پلتفرم‌های ویدیوئی آنلاین فراوانند، اما فقط تعداد اندکی از کاربران هزینه میپردازند
چین بیش از 850 میلیون کاربر پلتفرم‌های ویدیویی آنلاین دارد که بیشتر آنها از «تنسنت ویدیو»، iQiyi بایدو و «یوکو» علی‌بابا استفاده می‌کنند. اما فقط درصد کمی از کاربران عملا هزینه این خدمات را میپردازند. با توجه به هزینه بسیار زیاد تولید محتوا، هیچ یک از این پلتفرم‌ها سودآور نیستند. هم اکنون iQiyi حدود 118 میلیون، تنسنت ویدیو 112 میلیون و یوکو 96 میلیون مشترک پولی دارند. «بیلی‌بیلی» هم یک پلتفرم ویدیویی مشابه یوتیوب است که رشد سریعی داشته، ولی در حال حاضر فقط 13 میلیون نفر از مشترکانش هزینه پرداخت می‌کنند.
9) چین گام‌های بلندی در حوزه اتومبیل‌های خودران بر می‌دارد
سال پیش بایدو توانست برای اولین بار از نظر تعداد دفعاتی که رانندگان اتومبیل‌های خودران مجبور به در دست گرفتن فرمان خودرو می‌شدند، ویمو (Waymo) گوگل را پشت سر بگذارد. اگرچه کارشناسان گفتند این شاخص اهمیت زیادی ندارد، ولی شکی نیست که چین رشد سریعی در حوزه اتومبیل‌های خودران داشته است. هم اکنون خدمات روبو تاکسی در برخی از مناطق چند شهر مختلف ارائه می‌شود، و آزمایش‌های جاده‌ای بیشتری هم در این کشور در حال انجام است. هدف دولت این است که تا سال 2025، سی درصد از کل خودروهای فروخته شده در چین درجه‌ای از اتوماسیون را داشته باشند.
10) تلفن‌های هوشمند چینی سهمی از بازار جهانی را بدست می‌آورند
با وجود تاثیر منفی کووید 19 بر بازار جهانی تلفن‌های هوشمند، بزرگ‌ترین برندهای گوشی هوشمند چین رشد پیوسته‌ای دارند. شیائومی و اوپو، که حالا از بزرگ‌ترین برندها در جهان هستند، در سال گذشته شاهد افزایش سهم بازار خود بودند. این رشد تا حدودی مربوط به گوشی‌های ارزان قیمت زیر برندهای آنها بوده است.
پس از این که هواوی درگیر نبرد تکنولوژیکی آمریکا و چین شد و دسترسی‌اش به برنامه‌ها و خدمات گوگل را از دست داد، سهم بازار بین‌المللی آن با اندکی کاهش، از 8/18 درصد در سه ماهه اول سال 2019 به 18 درصد در مدت مشابه سال جاری رسید. اما سهم بازار این شرکت هنوز هم بسیار بیشتر از سهم 7/11 درصدی آن در سال 2018 است.