چین انحصار استخراج یکی از استراتژیک‌ترین فلزهای جهان را در اختیار دارد و واشنگتن به هر دری می‌زند تا این انحصار را بشکند.
البته کنترل عرضه تک‌تک 16 (یا 17) «فلز خاکی کمیاب» و استراتژیک در جهان در انحصار چین است، چراکه این کشور 96 درصد از تولید این فلزات را در اختیار دارد، اما در این میان فلزی به نام «سزیوم» جایگاه ویژه‌ای دارد.
سزیوم قیمتی تا دو برابر طلا دارد و سه معدن در تمام دنیا این فلز را تولید می‌کنند که هر سه تحت کنترل چین هستند. اکنون سؤال اساسی این است که آیا آمریکا شانسی برای دستیابی به منابع سزیوم در کره زمین دارد یا خیر.
واشنگتن همچنان امیدوار است تا انحصار چین را در این‌باره بشکند، چراکه تا کنون 5 مورد کشف سزیوم در اونتاریوی کانادا گزارش شده است. به این ترتیب، آمریکا می‌تواند به جای تمرکز بر باخت گذشته به چین، به استخراج آینده سزیوم در آمریکای شمالی امیدوار باشد.
سزیوم چه‌قدر استراتژیک است؟
سزیوم بی‌نهایت کمیاب است و ماه می سال 2018 وزارت کشور آمریکا این فلز را در فهرست «مواد معدنی حیاتی» خود قرار داد. بدون تسلط بر این فلز نمی‌توان پیروز جنگ جهانی کنونی بر سر فناوری شد.
فهرست کاربردهای تجاری و صنعتی سزیوم طولانی و متنوع است؛ صنایع پزشکی و نفت و گاز، ساعت‌های اتمی، زیرساخت‌های انتقال داده، شبکه‌های همراه، جی‌پی‌اس، اینترنت، فناوری‌های نظامی مانند فروسرخ، اپتیک، و عینک‌های دید در شب، و حوزه‌های بی‌شمار دیگری وابسته به این فلز هستند.
سزیوم قیمتی تا دو برابر طلا دارد و سه معدن در تمام دنیا این فلز را تولید می‌کنند که هر سه تحت کنترل چین هستند. اکنون سؤال اساسی این است که آیا آمریکا شانسی برای دستیابی به منابع سزیوم در کره زمین دارد یا خیر.
سازمان زمین‌شناسی آمریکا، وابسته به دولت این کشور، می‌گوید آمریکا سال 2019 معادل 100 درصد سزیوم مورد نیاز خود را وارد کرده است.
اگر می‌خواهید بدانید این فلز چه‌قدر استراتژیک است، تصور کنید اگر پکن تصمیم به قطع صادرات سزیوم به آمریکا بگیرد، چه بلایی سر تولیدکنندگان آمریکایی خواهد آمد.
دقیقاً به همین دلیل هم بود که ترامپ فلزهای کمیاب را وارد بحث جنگ تعرفه‌ای و تجاری با چین نکرد.
انحصار چین در استخراج سزیوم تا چه حد است؟
چین از دهه 1990 انحصار فلزات خاکی کمیاب را در اختیار داشته است؛ انحصاری قابل‌مقایسه با انحصار اوپک در تولید نفت.
پکن سال 2010 صادرات سزیوم را کاهش داد و به خاطر حیاتی بودن این فلز برای حوزه فناوری، قیمت آن در دنیا به شدت افزایش پیدا کرد. این اقدام چین، واشنگتن را از خواب بیدار کرد، اما موقتاً.
اقدام بعدی پکن، کاهش قیمت سزیوم در داخل چین نسبت به خارج از این کشور بود. این سیاست موجب شد تا تولیدکنندگان و کمپانی‌های بزرگ دنیا در حوزه فناوری وارد چین شوند.
در تمام دنیا سه معدن سزیوم وجود دارد: معدن «تانکو» در «مانیتوبا»ی کانادا، معدن «بیتیکا» در زیمبابوه، و معدن «سینکلیر» در استرالیا. هر سه این معادن تحت کنترل چین هستند.
واشنگتن امیدوار است با همکاری کانادا بتواند در چهارمین معدن سزیوم دنیا سهمی داشته باشد و بر همین اساس با اوتاوا توافق‌نامه استراتژیک کاهش وابستگی به فلزهای کمیاب چینی را امضا کرده است.